Meer zekerheid beschouwen we vaak als betere wetenschap. Hoe meer zekerheid, hoe meer waarde de kennis voor ons heeft. De internetstrip XKCD tekent de rangorde tussen de vakgebieden als volgt.
Afbeelding 1: XKCD - Rangorde van wetenschapsdomeinen1.7-1https://www.explainxkcd.com/wiki/index.php/435:_Purity
Bovenaan staan de wiskundigen. Zij gaan uit van vrijwel absolute zekerheid. Hieronder komt natuurkunde. Die vinden zichzelf aan de top staan. Scheikunde is slechts toegepaste natuurkunde. Scheikundigen voelen zich vervolgens superieur aan biologen. Biologie is slechts toegepaste scheikunde. Scheikundigen voelen zich op hun beurt meer dan psychologen. Psychologie is slechts toegepaste scheikunde. Psychologen plaatsen zichzelf boven sociologen. Sociologie is slechts toegepaste psychologie.
Op ons streven naar zekerheid mogen we trots zijn. De wetenschappelijke zoektocht spitst zich echter toe op de gebieden met onzekerheid. Onze wetenschappelijke kennis kunnen we zelfs fors uitbreiden door betere voorspellingen te doen in domeinen met keuzevrijheid. Dit is niet eenvoudig, maar wel een mooie uitdaging.
Deze uitdaging is samengevat in Tabel 1: Wetenschapsdomeinen op basis van de graadmeter zekerheid. Hoe meer onzekerheid, hoe groter de wetenschappelijke uitdaging.
Vorige pagina Volgende pagina Inhoudsopgave
Domein | Wetenschappen o.a. | Betreft bestudering en beschrijving van | Voorbeelden | Waar – Niet waar |
---|---|---|---|---|
Formele abstracties | Wiskunde Logica |
Basisinstrumenten om de wetenschap mee te vereenvoudigen en beschrijven. |
|
Afspraak en bewijs |
Fysieke bouwstenen | Scheikunde Natuurkunde |
De eigenschappen van de bouwstenen van het universum en de wetten die daarbij gelden. |
|
+ Herhaaldelijk toetsbaar en waarneembaar |
Werking | Biologie Zoölogie Geneeskunde |
De werking van het leven op aarde. |
|
+ Het werkt wel of niet |
Gedrag | Psychologie Sociologie |
Gedrag van levensvormen die zelf kunnen voorspellen en op basis daarvan hun eigen doelen en routes kiezen. |
|
+ Voorspeld gedrag komt uit |
Evenwicht | Economie Ecologie |
Wederzijdse afhankelijkheid door het bestaan van circulaire verbanden in levenssystemen. |
|
+ Voorspeld model komt na verloop van tijd uit. |